Als je de vraagstelling van Kabinet aan OMT leest in de
brief van 27 oktober 2020 van het 82ste OMT advies dan lees je
Het OMT geeft vervolgadviezen over de effecten van de maatregelen die
tot op heden zijn ingesteld en over de versoepeling van maatregelen op grond
van drie pijlers zoals benoemd door het kabinet:
• een acceptabele belastbaarheid
van de zorg – ziekenhuizen moeten kwalitatief goede zorg aan zowel
COVID-19-patiënten als aan patiënten binnen de reguliere zorg kunnen leveren;
• het beschermen van kwetsbare
mensen in de samenleving;
• het zicht houden op en het
inzicht hebben in de verspreiding van het virus.
De hier genoemde uitgangspunten wekken nog steeds de indruk
dat het Kabinet binnen een zeer ruime marge denkt te kunnen opereren. Binnen alle
redelijkheid denk ik dat dan het aantal IC-bedden voor Covid-19 patiënten
beperkt zou moeten blijven tot ca. 200, zodat ook de reguliere zorg de gewenste
kwaliteit zorg kan krijgen zoals we die in Nederland willen leveren. Per
1 november 2020 is de grens met meer dan 500 IC-bedden te ver opgerekt, immers
de SEH en reguliere zorg is aanzienlijk afgeschaald. Ook is de druk in de
ziekenhuizen te hoog. Dus aan de huidige uitgangspunten wordt niet voldaan.
Als we dan kijken naar de concrete vragen van VWS aan het
OMT, dan lezen we in diezelfde brief:
1. Maatregelen
Vraagstelling ministerie van
VWS: Wat is het effect van de twee maatregelenpakketten: op de R, het aantal
positief geteste en besmettelijke mensen en op de bezetting ziekenhuizen en IC.
Vraagstelling
ministerie van VWS: Wat is de prognose voor het bieden van ruimte voor
versoepelingen als gekeken wordt naar de combinatie van R en aantal
besmettelijke personen bij continuering huidige maatregelenpakket én
aanscherpen maatregelenpakket? Welke R-waarde adviseert u om hierbij na te
streven? En tot welk aantal positieve testuitslagen zouden we terug moeten
(7/100.000)?
Hieruit wordt meteen duidelijk dat het Kabinet worstelt met
de balans tussen economie en volksgezondheid.
Uit mijn vorige blog is het u inmiddels wel duidelijk
geworden dat ik een pleitbezorger ben om het besmettingsniveau terug te brengen
naar hooguit 7/100.000 positief geteste personen per dag (ongeveer
overeenkomend met 3000 nieuwe besmettingen per dag in Nederland). Ik heb dat
ook uitvoerig beschreven, gemotiveerd en bewezen, dat dat de beste aanpak is. Het pakt in het geval van
Covid toevalligerwijze zo uit dat zo’n strategie beter is voor economie en
volksgezondheid.
Het valt op dat dat een paar regels verder ook wordt
beschreven in de genoemde brief:
Als streefwaarde voor de
signaalwaardes voor het onder controle hebben van de epidemie gelden:
• Een R-waarde <1;
• Incidentie van gelijk of
minder dan 7 COVID-19-gediagnosticeerde gevallen
per 100,000 inwoners per dag
(staat ongeveer gelijk aan 3 IC-opnames
per dag of < 1000-1500
COVID-19-gediagnosticeerde gevallen per dag);
• IC-opnames: gelijk of minder
dan 10 opnames per dag;
• Ziekenhuis: gelijk of minder
dan 40 opnames per dag.
En je zou bijna gaan denken dat deze waarden nu ook nagestreefd
gaan worden, maar dat zou een te voorbarige conclusie zin, want de brief gaat
verder met:
Bij een toename of uitblijven
van een daling van het aantal besmettingen zal aanscherping van de maatregelen
noodzakelijk zijn. Aangescherpte maatregelen hebben een beperkt effect op de
hoogte (piek) van de tweede golf, maar kunnen de streefwaarden om terug te
kunnen de-escaleren eerder doen bereiken, en de IC- en ziekenhuisopnames eerder
doen afnemen.
De wat snellere afname in IC- en
ziekenhuisopnames die behaald kan worden door aanscherping van maatregelen zal
gewogen moeten worden tegen de maatschappelijke en economische gevolgen van die
aanscherping.
Hierbij wordt meteen weer
duidelijk dat nog steeds, ten onrechte, een economische afweging wordt afgezet
tegen de volksgezondheid.
Ook wordt gevraagd, als een lager
besmettingsniveau wordt bereikt, welke versoepelingen dan weer mogelijk zijn.
Ook hier zien we de niet aflatende druk op versoepelingen om de economie meer
ruimte te geven.
Laat ik dan maar meteen duidelijk
zijn, die ruimte is er niet. Elke versoepeling laat Rt immers weer toenemen tot
boven de 1 en dan begint het jojo-proces weer opnieuw. Dat betekent dat een
versoepeling van economisch belemmerende maatregelen gecompenseerd moet worden
door economisch vriendelijker maatregelen.
En zoals bekend hebben we daartoe
maar 2 principes die we kunnen toepassen: social distancing en testen met isoleren.
Om duidelijk te maken waar je aan kunt denken, hier een voorbeeld. De
interactie van scholen met de thuissituatie zou je kunnen doorbreken door een
andere dynamiek te bedenken. Bij het testen moet je denken aan het
non-symptomatisch testen. En op de positieven kun je dan ook weer BCO loslaten.
Sneltesten gebruiken waar dat zinvol en goedkoper is, maar dat is niet principieel
noodzakelijk. Je zou scholen a priori kunnen testen. En zo zijn er tal van
geavanceerdere testmethoden te bedenken om Rt te reduren. Grofweg kun je stellen
dat als je random 1% van de bevolking per dag test en de positief getesten isoleert,
dat dan de Rt waarde met 5% afneemt. Doe je het slimmer dat kan dat toenemen.
Conclusie
Resumerend concludeer ik dat het
Nederlandse corona-beleid er met een sprong erop vooruit kan gaan als we 2
dingen doen.
- De strategie
helder communiceren: Rt<1 streven naar besmettingsniveau kleiner dan
50/100.000 per week. Direct ingrijpen met strengere maatregelen als de grens
wordt overschreden.
- We moeten onze
energie richten op het bedenken van testmethodes of social distancing maatregelen
die de economie niet of minder schaden.
Totdat we een vaccin of medicijn
hebben kopen we hiermee tijd, meer smaken hebben we niet.
Bijkomend voordeel is dat hierdoor
het maatschappelijk draagvlak aanzienlijk groter wordt. En additioneel dat al
die mensen die nu bij gebrek aan focus en helderheid positieve kritiek op de aanpak van
het Kabinet leveren, nu kunnen werken aan concrete oplossingen, waarmee weer
perspectief kan worden geboden aan de samenleving.
Mooier kan ik het niet maken.
