Dreigt het RIVM en OMT deel van het Corona probleem te worden?

Het zal u niet ontgaan zijn dat ik een pleitbezorger ben van het ontwikkelen en uittesten van meerdere maatregelen waarmee Corona kan worden bestreden, geëlimineerd dan wel opgespoord. Zo is ook een track en trace systeem een makkelijk in te voeren optie. Traceren is met name van belang voor het volgen van de lijnen waarlangs de besmetting zich voltrekt. Vooralsnog wordt dit door het RIVM niet overwogen, terwijl er al diverse marktpartijen oplossingen aan VWS hebben aangeboden. Zelfs gratis. Heikel punt hierbij is natuurlijk onze privacy, we willen niet in Chinese toestanden belanden. Een track en trace systeem zal dus een goede garantie op dat punt moeten bieden, op zo’n manier dat we er naar Nederlandse privacy maatstaven mee kunnen leven.

Waar het mij om gaat is, dat ik graag meerdere opties wil openhouden en ondernemers vast wil aanmoedigen om die opties te ontwikkelen en aan hen de randvoorwaarden daarvoor aan te reiken, zo nodig met geldelijke ondersteuning.

Ik vrees dat RIVM, het OMT en het kabinet van meet af aan op de lijn zaten dat we naar groepsimmuniteit moesten streven. Er is veel over gepraat, maar een geluid dat dat expliciet niet zo zou zijn heb ik althans niet gehoord. Het Nederlandse volk heeft daar een keiharde streep doorgezet, door kinderen niet meer naar school te laten gaan. Dat heeft in ieder geval tot gevolg gehad dat het er nu naar uitziet dat we het met de inmiddels uitgebreide IC-capaciteit gaan redden, anders was dat absoluut niet haalbaar geweest. Complimenten aan Diederik Gommers en iedereen die heeft meegewerkt om in recordtijd de beddencapaciteit op te schalen. En nog is de uiteindelijke strategie van het RIVM, het OMT en kabinet niet helder.

Laten we eens uitgaan van de situatie dat we met de nu genomen maatregelen een dalende trend in het aantal nieuwe besmettingen weten te realiseren, dan moeten we nu nadenken over de exit strategie om uit de economische impasse te komen.

Ik zie een paar mogelijke scenario’s.

Voortbordurende op hetgeen we nu doen lijkt het reëel om te veronderstellen dat we in ieder geval onze IC-zorg willen ontlasten door de maatregelen aan te houden totdat de grote bijna onmenselijke druk eraf is en we weer de normale kwaliteit zorg kunnen leveren die wij in Nederland gewend zijn te krijgen.

Daarna kunnen we een paar kanten op. Die keuze zal beïnvloed worden door de mate waarin er al een stukje groepsimmuniteit is opgebouwd. Er wordt aan gewerkt om dat te meten, maar het laat wel lang op zich wachten. Laten we hopen dat dat ook inzicht geeft in de leeftijdsverdeling van die opbouw, als ook de regionale verdeling. 

Scenario 1
We draaien over 1, 2 of 3 maanden alle maatregelen terug en gaan gewoon weer aan het werk. We zitten hoogstwaarschijnlijk in de situatie dat er nog geen sprake is van groepsimmuniteit. Ook niet over 1, 2 of 3 maanden. Dat betekent dat het virus elk moment weer de kop kan opsteken en dan zitten we weer in hetzelfde schuitje als waarmee we de crisis zijn begonnen en zijn we dus terug bij af. Klinkt niet als een erg aantrekkelijke optie. Mocht het onwaarschijnlijke van groepsimmuniteit toch bewaarheid worden, dan zijn we natuurlijk klaar. Iedereen aan het werk en we zijn door de groepsimmuniteit beschermd.

Scenario 2

We houden de maatregelen intact en houden de Corona IC-capaciteit van stel 2000 bedden steeds vol bezet. Dan hebben we na een maand of 9 à12 groepsimmuniteit opgebouwd, waarbij de maatregelen geleidelijk kunnen worden gemitigeerd. Totaal aantal doden 50.000.

Scenario 3

We gaan vol inzetten op additionele maatregelen die de economie minder hard raken, zodanig dat ze kunnen worden uitgeruild tegen economie schadende maatregelen. Als we hiervoor kiezen dan is het zaak om zo snel mogelijk het virus een halt toe te roepen. Dus het effectieve aantal nieuwe besmettingen moet naar nagenoeg nul. We weten al dat de zaak dan zeer instabiel is op het moment dat we dan de maatregelen gaan afzwakken. Dus moeten er intelligentere maatregelen worden bedacht. Niet zeker dat we dat gaan redden. Het is tenslotte wel de bedoeling dat we de economie weer op gang gaan brengen. Tegelijkertijd probeer je zoveel tijd te rekken, tot we een goed vaccin hebben, of misschien betere medicijnen. Relatief weinig doden.

Het RIVM en OMT moeten deze scenario’s en andere opties op hun merites beoordelen en al die opties voorleggen aan de politiek. En de politiek moet zich hierover uitspreken en deze opties duidelijk met het Nederlandse volk communiceren. Anders worden de plannen toch afgefloten door het Nederlandse publiek. Of we gaan morgen toch maar op hoop van zegen van start met het naar de opvang laten gaan van kinderen, en het naar school laten gaan van leerlingen, omdat die en hun jonge ouders het minste last hebben van de ziekte.

Scenario 3 klinkt voor mij het meest sympathiek in de oren. Lukt dat niet dan vallen we helaas terug op de andere rampenscenario’s. Reden om even wat meer in te gaan op deze variant en wat ervoor nodig is.

• Elektronische hulpmiddelen. Telefoonapps. Dat moet intelligent kunnen zonder dat het de privacy te veel geweld aandoet. Eigenlijk denk ik dat het prima kan zonder dat de privacy überhaupt in het geding is. Met slimme blockchain technologie houden we bij waar mensen elkaar in de ruimte-tijd wereld ontmoeten.  Iedereen moet dan met terugwerkende kracht van zeg 2 weken zijn eigen spoor ter beschikking stellen indien je op enig moment zelf positief getest bent op Corona. Anderen moeten dat met hun eigen spoor kunnen vergelijken. De rekenkracht voor dat alles zou door computers in Nederland geleverd kunnen worden op dezelfde manier waarop nu bijv. bitcoins worden gemined. Uitbetaling niet in bitcoin maar in harde Euro’s betaald door de staat.
•  Testen. Te beginnen met zorgmedewerkers. Ook de thuiszorg. Vervolgens andere cruciale beroepen voor de samenleving. En als we genoeg testen hebben dan de rest ook. Als de testen te duur zijn kunnen we misschien af met minder goede maar wel veel goedkopere testen. Misschien moet je dan slimmer testen, bijv. 2 maal na elkaar, om de betrouwbaarheid en het onderscheidend vermogen wat op te krikken. Als een test maar een paar Euro kost moet dat kunnen.
• Het inzetten van andere medicijnen, om misschien de ergste longschade te voorkomen. Bloedtransfusie met antistoffen.
• Kijken wat elders in de wereld werkt. Hoe kunnen we met de rest van de wereld samenwerken. Daarvoor is transparantie en kennisdeling over de grenzen heen van het grootste belang.
• Mondkapjes. Niet als je in je eentje in het park loopt, maar misschien wel voor mensen die zich in de openbare ruimte begeven waar het drukker is. Denk aan supermarkten. Niet om jezelf te beschermen, maar om anderen, als je praat, niet te besmetten.
• enz. De lijst is ellenlang en kan zo worden aangevuld met alle ideeën die er al liggen.

Als je iedereen in Nederland laat meedenken heb je binnen de kortste keren 200 bruikbare ideeën, die je kunt overwegen. En niet alleen ideeën, zelfs uitgewerkte plannen.

Tenslotte moet je je bedenken dat het virus op dit moment wordt verspreid door de mensen die nog geen verschijnselen vertonen en die zelf ook niet weten dat ze het virus bij zich dragen. Samen met al diegenen die wel met een kuchje mogen doorlopen, omdat ze in vitale beroepen werkzaam zijn. En reken er maar op dat dat een grote groep is. Misschien wel 5 keer zo groot als er door testen bekend is geworden.  Alles wat zich onder de radar begeeft moet zoveel mogelijk worden opgespoord.

Dat gaat een hele krachttoer worden. En natuurlijk moeten we dat ook steeds afwegen tegen de economische schade die dat veroorzaakt. Wat vindt u, voor welke optie kiest u? In ieder geval moeten we de discussie voeren.

Dus Mark Rutte, alleen zeggen dat we vasthouden aan de adviezen van de specialisten kan echt niet meer. Laten we ons leven bij voorkeur niet in handen leggen van alleen specialisten.